لینوکس در سی سالگی: چطور از سرگرمی به پشتوانه IT رسید!

یک روز بسیار مهم را پشت سر گذاشتیم، خود من هم نمی دانستم که چنین روز مهمی را رد کرده ایم، 25 آگوست مصادف بود با سی سالگی لینوکس، در سی سال پیش لاینوس تراولد Linus Torvald در برد و گروه comp.os.minix برای اولین بار اعلام کرد که می خواهد به عنوان سرگرمی یک سیستم عامل توسعه دهد.

هیچ کس ، حتی خود تراولد هم فکر نمی کرد که یک دهه بعد این سیستم عامل آغاز گر یک آلترناتیو در دنیای ابررایانه ها و سرورها برای مدیریت شبکه های IT باشد و حتی دو دهه بعد توسط کمپانی های بزرگی مانند گوگل به گوشی های همراه راه پیدا کند.

راب گیبسون، مدیر محصولات کنونیکال، شرکت توسعه دهنده اوبونتو که یک توزیع محبوب مبتنی بر لینوکس است درباره لینوکس و آقای تراولد چنین بیان می کند: ” اگر به میزان پیاده سازی لینوکس در سرورها، تلفن های هوشمند، تلویزیون های هوشمند، بلندگوهای هوشمند، خودروهای خودران، ربات ها، خط های تولید و … بنگریم متوجه می شویم که چه انقلابی را لینوکس شروع کرد و این مسیر ادامه دارد”

ایده Minix توسط اندرو تنبام Andrew Tanenbaum درست شده بود. یک ابزار آموزشی برای شناخت بهتر سیستم عاملها، و آقای تراولد هم لینوکس را به عنوان ابزاری در اختیار Minix توسعه داده بود. البته هسته اصلی لینوکس کاملا معماری جداگانه ای از فلسفه مینیکس پیدا کرد.

هسته اصلی و اولیه لینوکس شامل 10 هزار خط کد میشد که همه را آقای تراولد نوشته بود، امروزه هسته لینوکس بیش از 30 میلیون خط کد دارد. کلی افراد در دنیا هستند که در پروژه لینوکس کمک می کنند، از اینتل و مایکروسافت گرفته تا توسعه دهندگان فردی در سرتاسر دنیا این روزها در پروژه لینوکس حضور دارند.

همه ما از لینوکس به نحوی استفاده کردیم، چه متوجه شده باشیم چه نشده باشیم. واقعا داستان های پیرامون توسعه لینوکس بسیار جالب است.

چطور شد که لینوکس انقدر رشد کرد ؟

نسخه اولیه کرنل لینوکس برای استفاده تجاری نبود و تحت لایسنس خاصی عرضه شده بود که از این موضوع جلوگیری می کرد. ولی در سال 1992 کرنل لینوکس تحت لایسنس نرم افزار آزاد GNU GPLv2 عرضه شد و همه چیز از آن زمان تغییر کرد.

این برای سازمان ها بسیار عالی بود چون می توانستند سرورها و حتی سیستم های خودشان را با یک سیستم عامل رایگان بروز کنند و در هزینه های درازمدت کلی صرفه جویی میشد.

داستان توزیع لینوکس Red Hat هم از همین سالها شروع شد و اولین کمپانی بیلیون دلاری لینوکسی شد. ردهت علاوه بر توزیع لینوکس کامرشال ، توزیع لینوکس اوپن زوزه را نیز توسعه داد که رایگان در اختیار همه گان بود.

به دلیل اینکه به طور دائمی پشتیبانی از تمامی سخت افزارهای روز به کرنل لینوکس اضافه می شود کمپانی های مختلفی از جمله گوگل در کروم os و حتی اندروید نیز از کرنل لینوکس دست کاری شده استفاده می کنند. این روزها پشتیبانی از چیپ جدید اپل M1 نیز به کرنل لینوکس اضافه شده. همین وبسایتی که در حال مطالعه آن هستید نیز برروی سرور لینوکسی سوار شده است.

حالا که از شروع لینوکس 30 سال گذشته باید به این موضوع رسیده باشیم که برخی از جریانها در حوزه نرم افزار شاید در ابتدا خیلی جدی گرفته نشوند ولی ممکن است در دراز مدت بازی را تغییر دهند. در دوره ما شاید این حرکات کم رنگ شده باشند ولی همچنان هم حضور دارند، مانند حضور فیس بوک که یکبار دنیا را درنوردید و بعد از آن اینستاگرام که به صورت انحصاری برای پلتفرم iOS شروع کرد و الان یکی از غول های شبکه های اجتماعی شده.